Opisana historia zaczyna się około 1240 roku gdy na tronie Polski zasiada Bolesław Wstydliwy, jego żoną jest święta Kinga.Ludmiła jest bogatą dziedziczką. Odkąd została sierotą, o jej losie decydują stryjowie, którzy za wszelką cenę chcą ją wyswatać. Aby uciec od nie chcianego związku, dziewczyna chroni się w murach witowskiego klasztoru, który wkrótce zdobywają Tatarzy. Zostaje wzięta w jasyr, a następnie wraz z innymi jeńcami odbita przez wojska wojewody krakowskiego. W obliczu zagrażającego niebezpieczeństwa postanawia jechać do posiadłości swej przyjaciółki Elżbiety, by ją ostrzec. Niestety, los jest dla kobiet okrutny. Tatarzy napadają także na zamek w Żegańcu.Aby ratować przyjaciółkę z tatarskiej niewoli, Ludmiła wyrusza w niemal samobójczą misję, której tłem stają się najważniejsze wydarzenia polityczne w barwnej, multikulturowej Mongolii wnuków Czyngis-chana. Obcina sobie warkocze, by udawać genueńskiego pachołka, a potem sama rozporządza swoją ręką — rozkochany tatarski rycerz godzi się nawet na chrześcijański ślub.Deotyma wykazuje się — zapewne dzięki dwuletniemu zesłaniu w głąb Rosji, na którym towarzyszyła ojcu po powstaniu styczniowym — rozległą wiedzę o historycznej cywilizacji Mongołów. Na tej podstawie buduje fabułę o wielkim rozmachu geograficznym.

Historia Pana Wołodyjowskiego "pierwszej szabli Rzeczpospolitej" to ponowne spotkanie z dobrze znanymi już z poprzednich tomów Trylogii postaciami Zagłoby, Skrzetuskiego, czy tytułowego Wołodyjowskiego ale także zaprzyjaźnienie się z nowymi bohaterami: "hajduczkiem" - zadziorną i pełną temperamentu Baśką, delikatną i eteryczną Krzysią, czy zagadkowym i niebezpiecznym Azją. Epicką historię wielkiej miłości, zdrady, męstwa, poświęcenia honoru przeczytał Wiktor Zborowski.